تحصیل در شهر گرگان
گرگان؛ تلاقی جنگل، تاریخ و تمدن در شمال ایران
مقدمه
شهر گرگان، مرکز استان گلستان، یکی از کهن‌ترین شهرهای ایران و دروازه ورود به جنگل‌های هیرکانی است. با برخورداری از طبیعت چشم‌نواز، تاریخ پرفراز و نشیب، بافت فرهنگی متنوع و موقعیت راهبردی، گرگان به‌عنوان قطب گردشگری و دانشگاهی در شمال کشور شناخته می‌شود.
موقعیت جغرافیایی
گرگان در شمال شرق ایران، در دامنه رشته‌کوه البرز و در حاشیه جنوبی دریای خزر قرار گرفته است. این شهر از شمال به شهرستان آق‌قلا، از شرق به شهرستان گنبد کاووس، از غرب به کردکوی و از جنوب به ارتفاعات البرز منتهی می‌شود.
ویژگی‌های جغرافیایی:
- اقلیم معتدل خزری با زمستان‌های معتدل و تابستان‌های گرم و مرطوب
- پوشش گیاهی متراکم و نزدیکی به جنگل‌های هیرکانی (ثبت جهانی یونسکو)
- دسترسی به جاده‌های اصلی و راه‌آهن گرگان–ساری–تهران
- مجاورت با مرز ترکمنستان (در استان گلستان)
فرهنگ و تنوع قومی
گرگان از نظر فرهنگی یکی از متنوع‌ترین شهرهای شمال ایران است. ساکنان این شهر شامل اقوام فارس، ترکمن، بلوچ، سیستانی، قزاق و ترک‌های قزلباش هستند که همزیستی مسالمت‌آمیزی دارند.
شاخص‌های فرهنگی گرگان:
- زبان اصلی: فارسی با گویش گرگانی؛ ولی ترکمنی، ترکی، سیستانی و مازندرانی نیز رایج است.
- آیین‌های سنتی: نوروزخوانی، سیزده‌بدر، جشن برداشت برنج، مراسم عروسی ترکمنی
- صنایع‌دستی: قالی ترکمنی، جاجیم، سفال، منبت‌کاری، نمدمالی
- غذاهای محلی: چکدرمه (پلو ترکمنی)، باسترمه، اشکنه، قیمه گرگانی، ترشه تره
جاذبه‌های دیدنی و گردشگری
طبیعی
- جنگل ناهارخوران: یکی از زیباترین جنگل‌های ایران با امکانات گردشگری
- النگدره: پارک جنگلی و منطقه نمونه گردشگری ملی
- آبشار رنگو، توسکستان، زیارت و شصت‌کلاته
- پارک ملی گلستان: نخستین پارک ملی ایران، زیستگاه پلنگ، مرال، شوکا و قوچ و میش
- ساحل خزرآباد (در فاصله ۴۵ دقیقه‌ای)
تاریخی
- بازار نعلبندان: قدیمی‌ترین بازار گرگان
- کاروانسرای قزاق‌ها، خانه باقری، خانه شیرنگی
- دیوار تاریخی گرگان (مار سرخ): دومین دیوار بلند جهان پس از دیوار چین
- مسجد جامع گرگان (قرن پنجم هجری)
مذهبی
- امامزاده عبدالله، امامزاده نور، مسجد جامع گرگان
- زیارتگاه خالد نبی (در شرق استان، پرجاذبه برای توریست‌ها)
مراکز علمی و دانشگاهی
گرگان یکی از قطب‌های علمی منطقه شمال کشور است و دارای دانشگاه‌های معتبری در حوزه کشاورزی، منابع طبیعی، دامپزشکی و علوم انسانی است.
دانشگاه‌های مهم:
- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان: نخستین دانشگاه تخصصی کشاورزی ایران، با قدمتی نزدیک به ۷۰ سال
- دانشگاه گلستان: دانشگاه جامع دولتی با رشته‌های متنوع فنی، علوم پایه، هنر و علوم انسانی
- دانشگاه علوم پزشکی گلستان
- دانشگاه پیام نور، علمی کاربردی، و آزاد اسلامی واحد گرگان
- مراکز پژوهشی: پژوهشکده چای، تحقیقات منابع طبیعی شمال، ایستگاه تحقیقات دام و طیور
زندگی دانشجویی در گرگان
- هزینه‌های زندگی نسبتاً مناسب و امکانات رفاهی
- آب‌وهوای معتدل و طبیعت سرسبز که فضای آرامش‌بخش برای مطالعه و تفریح فراهم می‌کند
- وجود خوابگاه‌های دانشجویی و امکانات فرهنگی متنوع
- فرهنگ باز و پذیرای دانشجویان از سراسر کشور
- نزدیکی به سواحل دریای خزر و جنگل‌های بکر برای تفریحات طبیعت‌گردی
کنسولگری‌ها و تعاملات بین‌المللی
در حال حاضر، شهر گرگان میزبان کنسولگری خارجی دائمی نیست، اما با توجه به نزدیکی استان گلستان به مرز ترکمنستان، تعاملات بین‌المللی قابل توجهی در سطح استان برقرار است:
ارتباطات بین‌المللی:
- همکاری‌های علمی با دانشگاه‌های ترکمنستان، روسیه و قزاقستان
- جذب دانشجویان خارجی در رشته‌های کشاورزی، منابع طبیعی و دامپزشکی
- حضور شرکت‌های ترکمن و قزاق در حوزه تجارت مرزی و گردشگری سلامت
اهمیت راهبردی و اقتصادی گرگان
- مرکز ثقل کشاورزی شمال کشور؛ تولید برنج، سویا، کلزا، پنبه، دانه‌های روغنی
- صنایع غذایی و تبدیلی فعال (کارخانجات روغن‌کشی، بسته‌بندی، لبنیات)
- نقش تجاری مهم به‌واسطه نزدیکی به مرز اینچه‌برون
- بندر خشک اینچه‌برون و منطقه آزاد تجاری مرزی در حال توسعه
- پتانسیل بالا در توسعه گردشگری جنگلی و اکوتوریسم